KKM’de Yeni Ekonomi Politikalarıyla Düşüş Hızlandı

Merkez Bankası'nın geçen yıldan bu yana attığı adımlarla kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarındaki azalma hızla devam ediyor. QNB Finansbank ekonomistleri, KKM stoklarının yıl sonunda 25 milyar dolara kadar gerileyerek piyasa üzerindeki baskıyı azaltacağını öngörüyor. Bu değerlendirmeler, yeni ekonomi yönetiminin getirdiği vergi avantajlarının kaldırılması ve faiz üst sınırlarının düşürülmesi gibi hamlelerle destekleniyor.

KKM’den Kurtulma Stratejisi ve Yansıması

QNB Finansbank ekonomistlerinden Erkin Işık, Deniz Çiçek ve Kaan Özçelikkale, KKM’nin ne zaman sona ereceğini analiz eden bir model geliştirdi. Haziran sonu itibarıyla 66,8 milyar dolar olan KKM tutarı, Temmuz ortasında 62,5 milyar dolara geriledi. Bu düşüşün yılsonuna dek devam etmesiyle birlikte KKM’nin TCMB bilançosu ve parasal göstergelerdeki baskısının kayda değer şekilde azalması bekleniyor.

BDDK Verileri ve Haftalık Tahminler

Ekonomistler, analizlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından haftalık olarak açıklanan TL bazındaki KKM verilerine dayandırdı. Ayrıca, Merkez Bankası’nın döviz karşılığı stok verileri de aylık olarak değerlendirildi. Bu şekilde haftalık KKM yenileme oranlarını hesaplayarak stok KKM’nin gelecekteki seyrini öngörebildiler.

KKM'nin Parasal Genişleme Üzerindeki Etkisi

Kurların yükseldiği dönemlerde KKM, Merkez Bankası’nın para politikalarının etkinliğini azaltan bir unsur olarak öne çıkıyor. Bu yüzden KKM’den kurtulma çalışmaları bir yıldan uzun bir süredir çeşitli düzenlemelerle devam ediyor.

Düzenlemeler ve Getirilerdeki Değişiklikler

1 Temmuz’dan önce KKM ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası sona erdi. Ayrıca 17 Temmuz’da, TCMB KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırı politika faizinin %80’inden %70’ine düşürüldü. Böylece 22 Temmuz’dan itibaren geçerli olarak KKM’nin faiz alt sınırı %40’tan %35’e indirildi.

Geçen Haftaki Düşüş ve Gelecek Beklentiler

Ekonomistlerin hesaplamalarına göre Temmuz ayının son haftasında haftalık KKM itfa tutarları 6,5 milyar dolar seviyelerine çıkacak. Eğer yenileme oranları düşük kalırsa, haftalık düşüş 3 milyar dolar civarında olacak. Bu eğilim, KKM’deki çözülme hızını daha da gözler önüne serecek.

Döviz Mevduata Kayış İhtimali

Küçük de olsa KKM'nin bir kısmının döviz mevduatına kayması olası. Ancak bu durum, TCMB’nin döviz alım hızını ve döviz mevduatındaki düşüşü yavaşlatabilir. QNB Finansbank ekonomistlerine göre KKM’deki düşüşün devam etmesi, finansal istikrar ve para politikasının etkinliği açısından önem taşıyor. Ayrıca, TCMB bilançosunda KKM dahil net döviz pozisyonunun ve yurtiçi yerleşikler tarafında KKM dahil toplam döviz yatırımlarındaki iyileşmenin sürmesi bekleniyor.

KKM Hakkında En Çok Merak Edilen Sorular

KKM nedir ve nasıl işliyor?

Kur Korumalı Mevduat (KKM), Türk lirası mevduat hesaplarına döviz kurundaki dalgalanmalardan korunma imkanı sağlayan bir sistemdir. Temel amacı, döviz kurundaki dalgalanmaların TL hesap sahiplerine zarar vermesini engellemektir. Bu hesaba yatırılan TL tutarı, belirli bir vadede döviz kurundaki değişim oranı ile karşılaştırılır. Eğer döviz kuru, mevduat faiz getirisinden fazla artmışsa, aradaki fark Merkez Bankası tarafından karşılanır. Böylece KKM, yatırımları korurken aynı zamanda döviz talebini de dengelemeye çalışır.

KKM'nin sona erdirilmesi süreci nasıl işliyor?

KKM'nin sona erdirilmesi süreci, vergi avantajlarının kaldırılması ve faiz üst sınırlarının indirilmesi gibi adımlarla hızlandırılıyor. QNB Finansbank ekonomistlerinin modellemelerine göre, KKM stokları Haziran sonu itibariyle 66,8 milyar dolardan Temmuz ortasında 62,5 milyar dolara gerilemiştir. Bu düşüşün yıl sonuna kadar devam etmesi ve KKM’nin TCMB bilançosu üzerindeki baskısının belirgin şekilde azalması bekleniyor. Böylece, KKM hesaplarının tamamen ortadan kalkması hedefleniyor.

Resmi Gazete'de Yayımlanan KKM Stopaj Oranı Yüzde Kaç Oldu?

Kur korumalı mevduata vergi avantajı kaldırıldı ve %5 ile %7,5 arasında stopaj uygulanması kararlaştırıldı. Resmi Gazeteye göre, 6 ay vadeli KKM'ye %7,5, 1 yıla kadar vadeli KKM'ye ise %5 stopaj uygulanacak. Aynı oranlar altın dönüşümlü hesaplar ve kur korumalı katılım hesapları için de geçerli olacak. 1 Temmuz'da kur korumalı mevduat ve katılım hesaplarına kurumlar vergisi istisnası da kaldırılmıştı.