Reuters Enstitüsü’nün 2024 Dijital Haber Raporu Yayınlandı
Reuters Enstitüsü, dünya genelinde dijital haber tüketim alışkanlıklarını, medya güvenini ve sosyal medya kullanımını inceleyen yıllık Dijital Haber Raporu'nu yayımladı. 2024 raporu, 47 ülkeden toplanan 94.943 yetişkinin verilerine dayanıyor. Rapor, dünya nüfusunun yarısının ulusal ve bölgesel seçimlere katıldığı, Ukrayna ve Gazze'deki savaşlar gibi küresel olayların yaşandığı bir dönemde hazırlandı. En çarpıcı bulgu, her 10 kişiden yaklaşık 4'ünün (%39) haberlerden kaçınması; bu oran, 7 yıl öncesine göre %10 artmış durumda.
10 Kişiden 6'sı Gerçek ve Sahte Haberleri Ayırt Etme Konusunda Endişeli
2024 raporu, internette neyin doğru neyin sahte olduğu konusunda endişe duyan kullanıcıların oranında %3'lük bir artış olduğunu gösteriyor. Bu oran %56'dan %59'a yükselmiş durumda. Özellikle seçim dönemlerinde bu endişe daha da artıyor. Güney Afrika'da seçimlerde bu oran %81 iken, ABD'de %72, Birleşik Krallık'ta ise %70 olarak dikkat çekiyor.
Dijital platformlarda, kullanıcıların güvenilir haberleri ayırt etmede zorlandığı bir gerçek. TikTok, kullanıcılarının %27'sinin güvenilir haberleri tespit etmekte zorlanmasıyla öne çıkıyor. Bu platformun ana kullanıcı kitlesi olan 18-34 yaş arası gençler için bu oran kaygı verici. Diğer sosyal medya platformlarında ise bu oran biraz daha düşük seyrediyor.
10 Kişiden 4'ü Haberden Kaçınıyor
2024 raporuna göre, dünya genelinde haber'den kaçınma oranı önemli bir artış göstermiş. 2017 yılında %29 olan bu oran, 10 puan artarak %39'a ulaşmış durumda.
Haber Tüketim Alışkanlığı Değişiyor mu?
Raporda, katılımcıların haber tüketim alışkanlıklarının değişim gösterdiği belirtiliyor. Video tabanlı platformlar, haber tüketimindeki rollerini artırıyor.
Platform bazında yapılan analizlerde:
- YouTube, katılımcıların %31'i tarafından haftalık haber kaynağı olarak kullanılıyor.
- WhatsApp %21 ile ikinci sırada.
- TikTok ise %13 ile genç kullanıcılar arasında popüler.
Sosyal medya platformlarının haber tüketimi:
- Tayland'da %39
- Kenya'da %36
- Endonezya'da %29
- Peru'da %27
- Birleşik Krallık'ta %4, Danimarka'da %3, ABD'de %9 gibi düşük seviyelerde kalmış.
Dünya Genelinde Yalnızca 10 Kişiden 4'ü Haberlere Güveniyor
Araştırmaya göre, dünya genelinde katılımcıların sadece %40'ı çoğu habere güveniyor. Güven seviyesi, siyasi konumlanış, yaş, gelir ve eğitim gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösteriyor.
Türkiye'den 2082 kişinin katıldığı ankette, en az güvenilen üç haber markası A Haber, ATV ve Sabah olarak öne çıkmış. TRT de bir önceki yıl sonuçlarına göre güven puanında üç puan kaybetmiş.
Raporun Türkiye Verileri
Raporun Türkiye bölümündeki önemli konulara bir göz atalım:
2023 Seçimleri
Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi sürecinde bazı kanalların iktidar partisine orantısız süre ayırdığı belirtilmiş.
RTÜK Cezaları
NOW TV ve Halk TV'nin aldığı cezalar raporda vurgulanmış.
Güven Seviyeleri
Türkiye’de haberlere güven oranı %35 olarak ölçülmüş ve bu oranla 47 ülke arasında 26. sırada yer almış.
Televizyon hâlâ Türkiye'de en etkili haber kaynağı olarak öne çıkıyor. Ancak, ulusal yayıncıların çevrimiçi haber servisleri de televizyon kadar etkili. Öte yandan, basılı gazetelerin ciddi bir düşüş yaşadığı ve haftalık erişimin 2015 yılına göre yarıya indiği ifade ediliyor.
Türkiye'de Haber Kaynakları Sıralaması
- Çevrimiçi medya (sosyal medyanın da içinde bulunduğu) - %70
- Televizyon - %56
- Sosyal medya - %45
- Basılı gazeteler - %19
Dijital Haber Tüketimi Hakkında En Çok Sorulan Sorular
Dijital haberlerden neden kaçınılıyor?
Dijital haberlerden kaçınma oranının artmasının birçok sebebi bulunuyor. Haberlerin içeriği, kişilerin duygusal ve zihinsel sağlığını olumsuz etkileyebiliyor. Sürekli kötü ve stres yaratan haberlerle karşılaşmak, bireylerin haberlerden uzak durmasına neden oluyor. Özellikle gençler, sosyal medya ve eğlence tabanlı içeriklere daha fazla vakit ayırarak, olumsuz hissettiren haberlerden kaçınıyor. Ayrıca, sahte haber ve dezenformasyonun artmasıyla birlikte, güvenilir bilgi kaynaklarına ulaşmak zorlaştığı için kullanıcılar haber okumaktan uzaklaşabiliyor.
Hangi dijital platformlar haber tüketiminde öne çıkıyor?
YouTube, WhatsApp ve TikTok gibi video ve mesajlaşma tabanlı platformlar, haber tüketiminde öne çıkan dijital mecralar arasında bulunuyor. YouTube, kullanıcıların %31'i tarafından haftalık haber kaynağı olarak kullanılırken, WhatsApp %21 ile ikinci sırada. TikTok ise özellikle genç kullanıcılar arasında yaygın, bu platformda haber tüketimi oranı %13. Bu platformların görsel ve video içerik sunması, kullanıcıların daha hızlı ve etkileşimli bir şekilde bilgiye ulaşmalarına olanak tanıyor. Ayrıca, sosyal medya platformları, haberleri daha geniş kitlelere ulaştırmada etkin rol oynuyor.
İlgili Haberler
