![Wall Street Nedir? Köle Ticaretinden, Hisselere...]()
Wall Street Nedir? Köle Ticaretinden, Hisselere...
Wall Street, Broadway’den South Street’e doğru uzanan yaklaşık 1,6 kilometrelik bir bölgedir. Finans bölgesinin içindeki sekiz bloğu kapsar. Wall street, ABD’nin iki önemli borsasına ev sahipliği yapar; New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE) ve NASDAQ. Birçok insan bu ikisine kısaca Wall Street Borsası der.
Burası ABD’nin, hatta bazıları için dünyanın finans merkezi konumundadır. Wall Street hem geleneği, hem de moderniteyi aynı anda temsil eder. NYSE hala delirmiş gibi bağıra çağıra hisse senedi ticareti yapan borsacılarıyla ünlüdür, fakat NYSE’nin aksine NASDAQ, otomatik ticaretin belirli saatler aralığında yapıldığı elektronik bir borsadır.
En büyük borsa şirketlerinden bazılarının merkez binası da Wall Street bölgesi içerisinde yer almaktadır. Bu şirketlere önemli finans kuruluşlarından Morgan Stanley ve Goldman Sachs gibi piyasanın büyük oyuncuları da dahildir. Wall Street denilen bu küçük bölgede her yıl on milyarlarca dolar kâr elde edildiği tahmin ediliyor. Bazı verilere göre Wall Street bölgesinde yaklaşık 200 bin insan çalışıyor.
Ekonominin zayıf zamanlarında da en büyük çöküşlerin çoğu bu bölgede yaşandı. Birçok büyük firma rakipleri tarafından yutuldu ve binlerce kişi işlerinden oldu. Aslına bakarsanız, geçmişte yaşanan bu olaylar günümüzde Wall Street’e atfedilen biraz öfkeli ve biraz da dramatik havayı yaratan en önemli kaynaklar oldu.
Duvar, Kızılderililer ve Köle Ticareti
Tarihe bakıldığında “Wall Street” adının kaynağının gerçekten duvarlar olduğunu görüyoruz. Birçok tarihçi buranın adının kolonileşme dönemlerinin ilk zamanlarında Amerikan yerlileri, bilinen yaygın adıyla Kızılderililer tarafından korunma amacıyla örülen duvarlardan geldiğine inanıyor. Zamanla burası insanların birbirleriyle müzakere yapabileceği, hisse senedi ve bonoların en ilkel halleri olan finansal araçları değiş-tokuş edebileceği bir yer haline gelmiş.
Fakat bu değiş-tokuşun geçmişten gelen bir de karanlık tarafı var. Zamanında köleler de burada alınıyor, satılıyor ya da kiralanıyormuş. Daha sonra burası bugün hepimizin bildiği isimlerin köklerini salmaya başladığı bir finans merkezi haline gelmiş. Kim bilir belki de geçmişteki mevcut alışkanlıları devam ettirerek köle ticaretinin yapıldığı bölgede tıpkı şimdilerde olduğu gibi büyük pazar bu bölgedeydi ve bu yeri değiştirmeden zamanla insanlar farklı şeylerin ticaretini yapmaya başladılar.
Wall Street ayrıca Dow Jones ortalamasının ve Wall Street Journal‘ın da doğduğu yer. Charles H. Dow modern bilgisayarların yokluğunda piyasayı takip edebilmek için basit fakat etkili bir metod geliştirdi. 11 hisse senedi seçip bunları bütün piyasanın temsilcisi olarak düşündü. Bunlar üzerinden bugünün dev finans yayını Wall Street Journal’ı haline gelecek olan raporları yazdı.
Büyük Buhran‘ın ilk etkileri de Wall Street’de hissedildi. 1929’un Ekim’inde piyasa çöktü. O dönemde tarihte görülmüş en büyük hisse fiyatı düşüşü gözlemlendi. 1929 Wall Street iflası sonrasında piyasa, değerinin %25’ini kaybetti. Bundan sonraki en büyük düşüş ise 19 Ekim 1987’de, Kara Pazartesi olarak bilinen günde kaydedilen %22.6’lık düşüş oldu.
Wall Street’in İkonografik Şirketleri
Wall Street denince hemen akla gelen ikonografik şirketlerden bahsetmeden olmaz. JP Morgan Chase Wall Street dünyasındaki en önemli isimlerden biri. Bu şirket 2008-2010 dönemindeki düşüşün yarattığı karmaşada başka bir önemli şirket olan Bear Stearns‘ı da bünyesine kattı. Şirketin günümüzde 2.42 trilyon dolar varlığı var ve şirket değer yönetimi, hisse senedi ticareti, global bankacılık, risk yönetimi gibi hizmetler sunuyor.
Citigroup da başka bir önemli Wall Street sakini. Çok uluslu bir yatırım bankacılığı firması olan bu şirket kredi kartı sektöründe büyük bir pay sahibi olmakla beraber varlık yönetimi, özel sermaye işleri ve finans analizi hizmetleri veriyor. Şirket 204 yıllık geçmişiyle finans dünyasının en eski şirketlerinden biri konumunda yer alıyor.
Wal Street’deki diğer büyük isimlerden bazıları ise Deutsche Bank, Barclay’s Capital ve Credit Suisse.